Συχνά άτομα με θυρεοειδίτιδα Χασιμότο βιώνουν συμπτώματα υπογλυκαιμίας μερικές ώρες μετά την κατανάλωση ενός γεύματος.

Οι μεταγευματικές υπογλυκαιμίες οφείλονται σε διαταραχές του μεταβολισμού που δεν ανιχνεύονται εύκολα με τις κοινές εργαστηριακές εξετάσεις και περνούν απαρατήρητες για χρόνια.

Ο εντοπισμός και η διόρθωση των ελλείψεων και των μεταβολικών διαταραχών που συνδέονται με τη νόσο του Χασιμότο είναι ζωτικής σημασίας για την βελτίωση της υγείας αυτών των ασθενών.

Συχνά άτομα με θυρεοειδίτιδα Χασιμότο βιώνουν συμπτώματα υπογλυκαιμίας μερικές ώρες μετά την κατανάλωση ενός γεύματος. Αυτό που πιθανά δεν έχουν παρατηρήσει, είναι ότι οι υπογλυκαιμίες που αντιμετωπίζουν συμβαίνουν μετά από γεύματα πλούσια σε υδατάνθρακες. Ένα πιάτο ζυμαρικά ή ένα γλυκό για παράδειγμα, μπορεί να τους κάνει να τρέμουν, να ιδρώσουν και να νιώσουν αδυναμία.

Πρόκειται για συμπτώματα που υποδηλώνουν χαμηλό ζάχαρο. Αν όμως αυτά τα άτομα μετρήσουν το ζάχαρο τους, συνήθως διαπιστώνουν ότι είναι φυσιολογικό. Αυτή η κατάσταση ονομάζεται μεταγευματική υπογλυκαιμία.

Συχνά τα άτομα με μεταγευματικές υπογλυκαιμίες, έχουν μαζί τους καραμέλες, σοκολάτες ή χυμούς, που καταναλώνουν συνήθως σε τακτά διαστήματα, μόλις νιώσουν κάπως παράξενα, στην προσπάθεια να προλάβουν τα συμπτώματα της υπογλυκαιμίας. Στην πορεία αυξάνεται το σωματικό τους βάρος και παρά τις προσπάθειες τους, τα συμπτώματα τους γίνονται όλο και πιο συχνά και πιο έντονα.

Πώς Ρυθμίζεται το Ζάχαρο στο Αίμα

Τα επίπεδα του ζαχάρου στο αίμα είναι μια διαδικασία που ρυθμίζεται κυρίως από την ινσουλίνη. Ενώ όλες σχεδόν οι ορμόνες στον ανθρώπινο οργανισμό ανεβάζουν τα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα, η μόνη ορμόνη που τα μειώνει είναι η ινσουλίνη.

Το σώμα μας προσπαθεί να διατηρήσει επίπεδα γλυκόζης στο αίμα που κυμαίνονται ιδανικά κοντά στα 80 mg/dl. Αν περάσει αρκετή ώρα χωρίς να φάμε,  τα επίπεδα της γλυκόζης μειώνονται σταδιακά, νιώθουμε πείνα και τρώμε κάτι ώστε να ανέβουν και να επανέλθουν κοντά στα 80 mg/dl.

Διαφορετικές τροφές ανεβάζουν τα επίπεδα του ζαχάρου στο αίμα με διαφορετική ταχύτητα. Αν φάμε κάτι γλυκό τα επίπεδα της γλυκόζης στο αίμα θα ανέβουν πολύ γρήγορα.

Σε μια τέτοια περίπτωση, στη προσπάθεια του ο οργανισμός να διατηρήσει τα επίπεδα εντός του φυσιολογικού, θα εκκρίνει μεγαλύτερη ποσότητα ινσουλίνης από το φυσιολογικό. Ωστόσο, η μεγάλη ποσότητα ινσουλίνης θα μειώσει απότομα τα επίπεδα του ζαχάρου στο αίμα και αυτό θα οδηγήσει τελικά σε υπογλυκαιμία.

Όσο περισσότερη ζάχαρη περιέχουν οι τροφές ή όσο πιο εύκολα μετατρέπονται σε ζάχαρη μέσα στο σώμα, τόσο περισσότερη ινσουλίνη εκκρίνεται από τον οργανισμό. Υψηλά επεξεργασμένες τροφές περιέχουν περισσότερη ζάχαρη και απορροφώνται πιο γρήγορα από τις μη επεξεργασμένες τροφές, οι οποίες απορροφώνται πιο αργά από τον οργανισμό[1-2].

Η πρόσληψη υψηλά επεξεργασμένων τροφών για μεγάλα χρονικά διαστήματα, οδηγεί σε αλλαγές στη λειτουργία του μεταβολισμού και του ορμονικού συστήματος. Τα κύτταρα του οργανισμού για να προστατευτούν από την αυξημένη παροχή γλυκόζης, ανταποκρίνονται όλο και λιγότερο στην ινσουλίνη.

Η μειωμένη απόκριση των κυττάρων στην ινσουλίνη ονομάζεται αντίσταση στην ινσουλίνη και αναγκάζει τον οργανισμό να παράγει όλο και μεγαλύτερες ποσότητες ινσουλίνης, επιδεινώνοντας το φαινόμενο της μεταγευματικής υπογλυκαιμίας και την υγεία συνολικά.

Η αντίσταση στην ινσουλίνη συνδέεται με διαταραχές στη λειτουργία του θυρεοειδή, των ωοθηκών, της γονιμότητας, προάγει την ανάπτυξη φλεγμονών, συμβάλει στην αύξηση του σωματικού βάρους και επιδεινώνει την πορεία αυτοάνοσων νοσημάτων[3-5].

Η μειωμένη φυσική δραστηριότητα και ελλείψεις σε μικροθρεπτικά συστατικά που είναι απαραίτητα για τον μεταβολισμό των ζαχάρων και τη φυσιολογική δράση της ινσουλίνης επίσης επιβαρύνουν την εικόνα.

Η φυσική δραστηριότητα αυξάνει τις καύσεις γλυκόζης από τους μύες και μειώνει τις ανάγκες του οργανισμού για ινσουλίνη.

Μικροθρεπτικά συστατικά όπως το μαγνήσιο, το χρώμιο, οι βιταμίνες του συμπλέγματος Β, ο ψευδάργυρος, αντιοξειδωτικά, η βιταμίνη D, η κατάσταση της μικροβιακής χλωρίδας και σχέση ωμέγα-3 και ωμέγα-6 λιπαρών, παίζουν κεντρικό ρόλο στη ρύθμιση των επιπέδων γλυκόζης στο σώμα.

Ελλείψεις σε μικροθρεπτικά συστατικά και βιταμίνες, δυσχεραίνουν τη δράση της ινσουλίνης και οδηγούν σε γρήγορη επιδείνωση του φαινομένου της μεταγευματικής υπογλυκαιμίας.

Χασιμότο & Αντίσταση στην Ινσουλίνη

Η νόσος του Χασιμότο είναι ένα αυτοάνοσο νόσημα που συνδέεται άμεσα με αντίσταση στην ινσουλίνη και διαταραχή στο μεταβολισμό της γλυκόζης.

Η αντίσταση στην ινσουλίνη είναι από τους βασικούς παράγοντες που επιβαρύνουν τη λειτουργία του θυρεοειδή και απορυθμίζουν τη λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος.

Επιπρόσθετα, οι ασθενείς με νόσο του Χασιμότο έχουν συχνά έλλειψη βιταμίνης D και μικροθρεπτικών συστατικών που απαιτούνται για τη φυσιολογική λειτουργία του θυρεοειδή αδένα.

Έτσι είναι ιδιαίτερα συχνό σε ασθενείς με θυρεοειδίτιδα Χασιμότο να αντιμετωπίζουν μεταγευματικές υπογλυκαιμίες. Η συνύπαρξη των δύο αυτών μεταβολικών διαταραχών καθιστά πολύ δύσκολη την αντιμετώπιση τους. Απαιτείται η συνεργασία γιατρού, διατροφολόγου και η διενέργεια ειδικών εξετάσεων, ώστε να εντοπιστούν οι ελλείψεις και οι μεταβολικές διαταραχές που επιβαρύνουν την υγεία του ασθενούς.

Χασιμότο, Ελλείψεις του Οργανισμού & Διατροφή

Το φαινόμενο της μεταγευματικής υπογλυκαιμίας είναι μια κατάσταση που επηρεάζεται κυρίως από τον τρόπο ζωής, τις ελλείψεις του οργανισμού και τη διατροφή ενός ατόμου.

Η αυξημένη κατανάλωση τροφών που μετατρέπονται γρήγορα σε ζάχαρη στο σώμα, όπως το ψωμί, τα γλυκά, οι πατάτες, το αλκοόλ, οι χυμοί φρούτων, τα αναψυκτικά, μαζί με το αυξημένο σωματικό βάρος και τη χαμηλή φυσική δραστηριότητα, είναι μερικοί από του παράγοντες που επιδεινώνουν τις μεταγευματικές υπογλυκαιμίες στους ασθενείς με θυρεοειδίτιδα Χασιμότο.

Οι ελλείψεις του οργανισμού σε βιταμίνες και μικροθρεπτικά συστατικά όπως:

  • Μαγνήσιο
  • Χρώμιο
  • Βιταμίνες του συμπλέγματος Β
  • Βιταμίνη Κ2
  • Βιταμίνη D3
  • Προβιοτικά
  • Βιταμίνη C
  • Ψευδάργυρο
  • Βιταμίνη Ε
  • Αμινοξέα
  • Αντιοξειδωτικά
  • ω-3 λιπαρά οξέα

επηρεάζουν αρνητικά την πορεία της νόσου, διευκολύνουν την ανάπτυξη αντίστασης στην ινσουλίνη, προωθούν τις μεταγευματικές υπογλυκαιμίες και δυσχεραίνουν την επούλωση των ιστών στους ασθενείς με Χασιμότο.

Μέχρι και λίγα χρόνια πριν η ανίχνευση των ελλείψεων και των μεταβολικών διαταραχών, που συμβάλλουν στην ανάπτυξη μεταγευματικών υπογλυκαιμιών και της νόσου του Χασιμότο, ήταν ιδιαίτερα δύσκολη με τις κοινές εργαστηριακές εξετάσεις.

Εφόσον δεν εντοπιστούν οι ελλείψεις και οι μεταβολικές διαταραχές αυτής της ομάδας ασθενών, οι υπογλυκαιμίες γίνονται πιο συχνές και πιο έντονες, ο ασθενής αυξάνει την κατανάλωση τροφών που οδηγούν σε αύξηση του σωματικού του βάρους και επιδεινώνουν την αντίσταση στην ινσουλίνη και τη λειτουργία του θυρεοειδή.

Αυτός είναι και ο λόγος που πολλοί ασθενείς συνεχίζουν να έχουν συμπτώματα, ενώ ο θυρεοειδής τους δείχνει ρυθμισμένος στις εξετάσεις.

Ειδικές Εξετάσεις Καθορίζουν την Αντιμετώπιση της Θυρεοειδίτιδας Χασιμότο

Ο εντοπισμός και η αντιμετώπιση των μεταβολικών διαταραχών, μπορεί να γίνει μόνο με τη διενέργεια ειδικών εξετάσεων που αναλύουν μικρά μόρια στο αίμα. Ανιχνεύονται μεταβολικές διαταραχές που συνδέονται με την πορεία και την εκδήλωση της θυρεοειδίτιδας Χασιμότο. Η μεταβολική κατάσταση ενός ατόμου είναι ο κύριος παράγοντας κινδύνου εκδήλωσης της νόσου.

Το είδος των αναλύσεων δεν είναι συγκρίσιμο με τις κοινές εργαστηριακές εξετάσεις. Πρόκειται για υψηλά εξειδικευμένες εξετάσεις, που διενεργούνται σελιγότερα από 10 εργαστήρια παγκοσμίως με πολύ υψηλά στάνταρ.

Στην Ελλάδα διενεργούνται αποκλειστικά στην κλινική μας.

Οι συγκεκριμένες εξετάσεις ονομάζονται μεταβολομικές αναλύσεις. Μετράνε πολύ μικρά μόρια που συμμετέχουν στις χημικές αντιδράσεις του οργανισμού. Το πλεονέκτημά τους είναι ότι καταγράφουν τις ακριβείς ελλείψεις και μεταβολικές διαταραχές, καθιστώντας έτσι αποτελεσματική την αντιμετώπιση και πρόληψη αυτοάνοσων και χρόνιων νοσημάτων.

Δείκτες που Ανιχνεύονται μέσω της Εξέτασης Metabolomic Analysis®

Οι μεταβολομικές αναλύσεις εντοπίζουν μεταβολικές διαταραχές που προωθούν την ανάπτυξη και την εκδήλωση της νόσου Hashimoto και αφορούν:

  • Σε ελλείψεις μικροθρεπτικών συστατικών: ελλείψεις σε βιταμίνη D, βιταμίνη C, σελήνιο, ψευδάργυρο, αντιοξειδωτικά και ωμέγα-3 συνδέονται με επιδείνωση της λειτουργίας του ανοσοποιητικού συστήματος, της εμφάνισης φλεγμονής και της κατάστασης της υγείας ασθενών με Hashimoto[7,8].
  • Στην παραγωγή ενέργειας στα μιτοχόνδρια (οργανίδια όπου παράγεται ενέργεια στα κύτταρα): η μιτοχονδριακή δυσλειτουργία συνδέεται με κακή λειτουργία του θυρεοειδή αδένα και ανάπτυξη της νόσου του Χασιμότο. Η μειωμένη απόδοση των μιτοχονδρίων, οδηγεί το θυρεοειδή σε υπερ-λειτουργία και σταδιακή έκπτωση της λειτουργίας του[9,10].
  • Σε δυσχέρεια στο μεταβολισμό των απλών ζαχάρων: κατανάλωση απλών ζαχάρων μεγαλύτερη από αυτή που μπορεί να μεταβολίσει ο κάθε οργανισμός, πυροδοτεί φλεγμονές και είναι σημαντικός δείκτης για την πορεία της νόσου[6].
  • Στην αντίσταση στην ινσουλίνη: η ινσουλίνη λειτουργεί ως κατασταλτικός παράγοντας στη λειτουργία του θυρεοειδή αδένα. Αυξημένα επίπεδα ινσουλίνης διαταράσσουν επίσης τη λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος, επιδεινώνουν την αυτοανοσία και επιταχύνουν την καταστροφή του αδένα[6,11].
  • Στο μεταβολισμό των νευροδιαβιβαστών: ουσίες όπως η ντοπαμίνη, η σεροτονίνη και η αδρεναλίνη μεταβιβάζουν μηνύματα μεταξύ των κυττάρων και ρυθμίζουν τη λειτουργία του νευρικού και ορμονικού συστήματος. Οι μεταβολομικές αναλύσεις παρέχουν ακριβή εικόνα για την έκκριση των συγκεκριμένων νευροδιαβιβαστών[12-14].
  • Στο μεταβολισμό των λιπαρών οξέων: η σχέση μεταξύ ωμέγα-3 και ωμέγα-6 λιπαρών είναι σημαντικός δείκτης για την ικανότητα του οργανισμού να διαχειρίζεται τις φλεγμονές, ενώ παράλληλα παίζουν κεντρικό ρόλο στην ρύθμιση της φυσιολογικής απόκρισης του ανοσοποιητικού συστήματος[15].
  • Στην κατάσταση της μικροβιακής χλωρίδας του οργανισμού: αλλοίωση του μικροβιώματος συνδέεται με επιδείνωση της λειτουργίας του ανοσοποιητικού συστήματος και της ικανότητας του να ξεχωρίζει μεταξύ των δικών του ιστών και εξωγενών στοιχείων, όπως παθογόνα μικρόβια και ιοί[14].

Η σύγχρονη αντιμετώπιση της νόσου του Χασιμότο επικεντρώνεται στην αποκατάσταση των παραπάνω διαταραχών, με τον εντοπισμό και τη διόρθωση των ελλείψεων και των μεταβολικών διαταραχών που οδήγησαν στην ανάπτυξη της νόσου, ώστε να διατηρηθεί η βέλτιστη μεταβολική κατάσταση του οργανισμού[15-18].

Με βάση την κλινική μας εμπειρία στους ασθενείς με νόσο του Χασιμότο, ιατρικές παρεμβάσεις σύμφωνα με τα αποτελέσματα των μεταβολομικών αναλύσεων επιφέρουν:

Βελτίωση της πορείας της νόσου, με αναχαίτιση της περαιτέρω καταστροφής του θυρεοειδή αδένα.

  • Διατήρηση και ενίσχυση της εναπομείνασας λειτουργίας του θυροειδή αδένα, η οποία επιτρέπει στον οργανισμό να προσαρμόζεται μεταβολικά στις συνεχείς αλλαγές που απαιτούνται από τις ανάγκες της καθημερινότητας, επιτρέποντας μια πολύ καλή ποιότητα ζωής.
  • Σταδιακή μείωση των επιπέδων των αυτο-αντισωμάτων.
  • Μείωση του αισθήματος κόπωσης και αύξηση των επιπέδων ενέργειας.
  • Βελτίωση της διάθεσης και μείωση των έντονων συναισθηματικών μεταπτώσεων, λόγω της κακής λειτουργίας του αδένα.
  • Μείωση του κινδύνου βλάβης σε άλλα όργανα και εκδήλωσης επιπρόσθετου αυτοάνοσου νοσήματος.
  • Βελτίωση του μεταβολισμού και επίτευξη φυσιολογικού σωματικού βάρους.
  • Μείωση των μεταγευματικών υπογλυκαιμιών
  • Βελτίωση της ανταπόκρισης στη φαρμακευτική αγωγή.

Συνήθως απαιτούνται 6-8 μήνες για την επίτευξη μιας σημαντικής αλλαγής, ένα έτος για να σταθεροποιηθεί ο οργανισμός σε ένα καλύτερο επίπεδο λειτουργίας και δύο χρόνια για την επίτευξη των βέλτιστων αποτελεσμάτων.

Καθώς διορθώνονται οι αποκλίσεις από την ιδανική κατάσταση λειτουργίας, το σώμα ενεργοποιεί και πάλι τις φυσιολογικές μεταβολικές διεργασίες και εμφανίζει διαφορετικές ανάγκες.

Αλλαγές προκύπτουν ταυτόχρονα σε πολλαπλά μεταβολικά μονοπάτια του οργανισμού με την έναρξη της αγωγής. Αυτές, είναι ζωτικής σημασίας να εντοπιστούν και να διαχειριστούν κατάλληλα, ώστε να συνεχιστεί η διαδικασία αποκατάστασης. Σε διαφορετική περίπτωση, οι διαδικασίες αποκατάστασης του οργανισμού δεν προχωρούν, καθυστερώντας σημαντικά τη βελτίωση της υγείας.

Μέσα από την κλινική μας εμπειρία έχουμε διαπιστώσει ότι η διόρθωση ελλείψεων του οργανισμού σε βιταμίνες και άλλα στοιχεία, η αποκατάσταση του μεταβολισμού και η ρύθμιση του βάρους σε φυσιολογικά επίπεδα, αλλάζουν ριζικά την πορεία της νόσου του Hashimoto προς το καλύτερο και βελτιώνουν την ποιότητα ζωής των ασθενών, από μια εικόνα σταθερής επιδείνωσης, σε μια σταθερής βελτίωσης.

Είναι ζωτικής σημασίας η ταχύτερη δυνατή παρέμβαση για την αποκατάσταση των παραπάνω, με στόχο την αναστολή της εξέλιξης της νόσου.

Γράφει ο

Dr. Δημήτρης Τσουκαλάς

MD, PhD