Τα αλλιώτικα Χριστούγεννα του 2020

Αυτή η χρονιά ήταν σίγουρα διαφορετική από όλες τις άλλες. Μια χρονιά που δε θα ξεχάσει κανείς. Και τώρα στη λήξη της, που οι ελπίδες όλων μας αναπτερώνονται στην προοπτική των εμβολίων για την καταπολέμηση της πανδημίας, μένει κάτι ακόμα που δε θα είναι όπως έχουμε συνηθίσει. Τα Χριστούγεννα φέτος θα είναι αλλιώτικα. Ας ελπίσουμε να είναι η πρώτη και η τελευταία φορά.

Φέτος, όπως όλα δείχνουν, θα πρέπει να ξεχάσουμε τα τεράστια οικογενειακά τραπέζια, τις ολονύχτιες εξόδους με φίλους, τις επιδρομές στα ασφυκτικά γεμάτα μαγαζιά… Ο Covid-19 δεν επιτρέπει καμία από τις γνωστές μας γιορτινές συνήθειες για να εξασφαλίσουμε όσο γίνεται ότι του χρόνου θα είμαστε όλοι εδώ όπως και πριν.

Το άγχος καραδοκεί

Το στρες και το άγχος για κάποιους πάνε ούτως ή άλλως χέρι – χέρι με τις γιορτές. Αυτή τη χρονιά όμως φαίνεται ότι είναι κάτι που μας αφορά μάλλον όλους. Εκεί που έως πέρσι μπορεί να μας έπιανε μελαγχολία ή να αγχωνόμαστε για το πώς θα ανταποκριθούμε οικονομικά σε όλες τις σχετικές υποχρεώσεις, ή να «πελαγώναμε» για το πώς θα καταφέρναμε να μαγειρέψουμε για τόσα άτομα, ή πως θα προλαβαίναμε να πάρουμε όλα τα δώρα, φέτος η βασική πηγή άγχους είναι η ανασφάλεια για την υγεία τη δική μας και των ανθρώπων μας αλλά και η ιδέα ότι αυτά τα Χριστούγεννα θα είναι μάλλον μοναχικά.

Οι μετακινήσεις θα περιοριστούν στο ελάχιστο κάνοντας σχεδόν αδύνατη τη συνάντηση με αγαπημένα μας πρόσωπα που ζουν πιο μακριά, ένα ταξίδι στο χωριό ή σε ένα χιονισμένο θέρετρο θα μείνει στη σκέψη αλλά ακόμα και οι συγκεντρώσεις με τα πιο κοντινά μας πρόσωπα επίσης θα γίνουν υπό συνθήκες. Έτσι κάποιοι θα αναγκαστούν να κάνουν Χριστούγεννα ακόμα και τελείως μόνοι τους ενώ και για τους υπόλοιπους, τα πράγματα δε θα είναι επίσης εύκολα. Μάλιστα, αυτό το άγχος φαίνεται ότι αφορά και τους νεότερους ανθρώπους παρότι κάποιος ίσως περίμενε ότι θα ήταν πιο «ανέμελοι». Σχετικά στοιχεία του Κέντρου για τον Έλεγχο και την Πρόληψη Νοσημάτων των ΗΠΑ, από τον περασμένο Οκτώβριο, δείχνουν ότι το 44,7% των ατόμων 18-29 ετών βιώνουν πιο έντονα αυτό το άγχος, αναφέροντας και καταθλιπτικά συμπτώματα.

Και τα παιδιά δυσκολεύονται

Το άγχος για τις φετινές γιορτές δεν είναι μόνο υπόθεση των μεγάλων. Δυστυχώς και τα παιδιά που είναι συνήθως οι πρωταγωνιστές και αυτά που χαίρονται αυτές τις μέρες περισσότερο ίσως απ’ όλους, φέτος αναμένεται να πιεστούν ψυχολογικά. Γιατί μπορεί ήδη να κοντεύουμε να κλείσουμε έναν χρόνο με την πανδημία όμως οι γιορτές είναι πάντα ένα διάλειμμα από την όποια πραγματικότητα και τα παιδιά ίσως δυσκολευτούν να κατανοήσουν ότι αυτή είναι μία πραγματικότητα από την οποία δυστυχώς δεν μπορούμε να κάνουμε διάλειμμα ειδικά αυτή την περίοδο. Δυστυχώς ο ιός δεν κάνει διακοπές. Επίσης, τα παιδιά μπορεί να επηρεαστούν βλέποντας τους μεγάλους να παλεύουν με το άγχος αυτές τις μέρες, ίσως και περισσότερο απ’ ό,τι συνήθως. Και φυσικά δεν αποκλείεται να είναι γεμάτα απορίες και ανησυχία «Μαμά, και του χρόνου έτσι θα είναι;»;

Μπορούμε να σώσουμε τις γιορτές;

Πέρα από κάθε αμφιβολία, ναι! Μπορεί να μην είναι όπως έχουμε μάθει αλλά και πάλι μπορούμε να κάνουμε αυτές τις μέρες διαφορετικές και να νιώσουμε λίγο πιο αισιόδοξοι. Ναι, δε θα είναι το ίδιο αλλά αυτό δε σημαίνει ότι πρέπει απλά να καταθέσουμε τα όπλα.

Κάντε τες όντως διαφορετικές!

Μια και φέτος οι γιορτές θα είναι ούτως ή άλλως διαφορετικές γιατί να μην τις κάνουμε κάτι παραπάνω από αυτό; Ξεχωριστές! Συζητήστε με τον σύντροφο, τα παιδιά ή όποιον άλλον σκοπεύετε να περάσετε αυτές τις μέρες για το πώς θα μπορούσε να συμβεί αυτό; Οργανώνοντας μια δραστηριότητα; Π.χ. καραόκε, μαραθώνιο χριστουγεννιάτικων ταινιών, ένα διαφορετικό μενού με χριστουγεννιάτικα πιάτα από άλλες χώρες, φορώντας χάρτινες κορώνες για να «ξορκίσετε» τον ιό; Και γι’ αυτούς που θα περάσουν γιορτές χωριστά επίσης μπορούν να βρεθούν λύσεις. Προγραμματίστε να φάτε όλοι μαζί σε απευθείας μετάδοση, να τσουγκρίσετε τα ποτήρια σας μαζί στην οθόνη, να κάνετε διαγωνισμό χορού από απόσταση, να παρακολουθήσετε μαζί μία χριστουγεννιάτικη παράσταση online… Ειδικά για την τελευταία μέρα του χρόνου, ίσως θέλετε να οργανώσετε κάτι ακόμα πιο ιδιαίτερο μια και το να τον αποχαιρετήσουμε με αισιοδοξία και ανακούφιση, είναι το λιγότερο που αξίζουμε όλοι. Λίγη φαντασία και λίγη καλή διάθεση μπορούν να σας πάνε πολύ μακριά.

Εκμεταλλευτείτε όσο μπορείτε το «έξω»

Μπορεί φέτος να κάνουμε γιορτές με καραντίνα όμως θα μπορούμε ακόμα να βγαίνουμε έξω έστω και για λίγο. Επειδή λοιπόν είναι σημαντικό να διαφυλάξουμε με κάθε τρόπο την ψυχική μας υγεία και ο καθαρός αέρας και ο ήλιος, σίγουρα βοηθάνε, προσπαθήστε να βγαίνετε όσο γίνεται με τα πόδια, το ποδήλατο κ.λπ., τηρώντας πάντα τους απαραίτητους κανόνες ασφαλείας.

Θυμηθείτε τους μεγαλύτερους αλλά με ασφάλεια

Για τους παππούδες, αυτή η περίοδος πιθανότατα είναι ακόμα πιο φορτισμένη, μια και ανήκουν στις πλέον ευπαθείς ομάδες ενώ από μόνοι τους τουλάχιστον, θα αντιμετωπίζουν δυσκολίες και στη χρήση της τεχνολογίας. Αν λοιπόν αποφασίσετε να περάσετε κάποιες από αυτές τις μέρες μαζί τους, όπως είναι το πιο ανθρώπινο πράγμα για όλους, φροντίστε να το κάνετε με κάθε προφύλαξη. Μάσκες που θα βγαίνουν μόνο την ώρα του φαγητού, αποστάσεις, ανοιχτά παράθυρα όσο γίνεται είναι μερικά από τα μέτρα που θα πρέπει να τηρήσετε. Και όσο είστε μαζί, προσπαθήστε να μη βλέπετε τα πράγματα που είστε αναγκασμένοι να κάνετε δυσανασχετώντας αλλά με χιούμορ και πεποίθηση ότι του χρόνου θα είστε όλοι καλά και μαζί.

Βάλτε πρώτη την υγεία σας

Μετακινηθείτε σύμφωνα με τους κανόνες ασφαλείας για να είστε όσο το δυνατόν πιο βέβαιοι ότι οι γιορτές δε θα σας επιφυλάξουν δυσάρεστες εκπλήξεις. Μετακινηθείτε μόνο με δικό σας μεταφορικό μέσο και όχι με ΜΜΜ όπου είναι εφικτό, μην ξεπεράσετε τα όρια ως προς τον αριθμό των ατόμων που επιτρέπεται να βρίσκονται στον ίδιο χώρο, κρατήστε τις αποστάσεις μέσα στο σπίτι και αποφύγετε αγκαλιές και φιλιά, ανοίγετε συχνά τα παράθυρα, πλένετε τακτικά τα χέρια σας. Τηρώντας όλες τις συστάσεις των ειδικών, είναι πιο εύκολο να αισθανθούμε ότι έχουμε έστω και μερικό έλεγχο της κατάστασης, γεγονός που δρα καθησυχαστικά.

Προγραμματίστε έγκαιρα τα δώρα σας

Ακόμα δεν γνωρίζουμε τι μέλλει γενέσθαι με τη λειτουργία των καταστημάτων ωστόσο καλό είναι να κάνουμε έναν προγραμματισμό των δώρων που σκοπεύουμε να ανταλλάξουμε για να μειώσουμε όσο γίνεται αυτό το άγχος. Ίσως είναι σκόπιμο να παραγγείλετε ό,τι μπορείτε διαδικτυακά όσο νωρίτερα γίνεται, καθώς εκείνες τις μέρες το πιο πιθανό είναι να επικρατήσει ένα «κομφούζιο» με παραγγελίες, παραδόσεις ή και με τα αποθέματα. Αυτή τη χρονιά λοιπόν, ίσως δεν πρέπει να αναβάλετε να οργανωθείτε μια ώρα αρχύτερα. Αν τα καταστήματα ανοίξουν και έχετε την ευκαιρία να κάνετε τα ψώνια σας απευθείας από αυτά, θυμηθείτε και πάλι τα μέτρα ασφαλείας.

Αποφύγετε τις ώρες αιχμής, φοράτε τη μάσκα σας, μείνετε μακριά από τον συνωστισμό. Θυμηθείτε επίσης ότι τα δώρα δε χρειάζεται να είναι ακριβά ειδικά φέτος που όλοι λίγο πολύ αναγκαστήκαμε να υποστούμε περικοπές στα έσοδά μας. Συμφωνήστε λοιπόν μεταξύ σας ένα μπάτζετ στο οποίο θα μπορείτε να ανταποκριθείτε όλοι χωρίς στρες και ενοχές.

Αφιερώστε χρόνο στα παιδιά σας

Παίξετε μαζί τους , γελάστε , τραγουδήστε , φτιάξτε μαζί τα παραδοσιακά γλυκά των Χριστουγέννων, κάνετε τον απολογισμό της χρονιάς, βάλτε νέους μικρούς στόχους ο καθένας για τους πρώτους μήνες του χρόνου. Αναλογιστείτε πόσο σημαντικό είναι που είστε όλοι μαζί ενωμένοι.

… περιμένουν τον Άγιο Βασίλη

Μην τους χαλάσετε το όνειρο , ο αγαπημένος παππούς των Χριστουγέννων φροντίστε να περάσει να τους αφήσει τα δώρα τους . Αν σας ρωτήσουν αν μπορεί να τους μεταδώσει τον ιό καθησυχάστε τα λέγοντας ότι φροντίζει να παίρνει όλα τα μέτρα προστασίας που λένε οι ειδικοί . Εξηγήστε ότι έρχεται ώρα που όλοι κοιμούνται για να είναι σίγουρος ότι δεν υπάρχει κανένας κίνδυνος.

Νιώστε ευγνώμονες

Ναι, ακόμα και για το 2020. Μπορεί να μην ήταν η καλύτερη χρονιά για κανέναν όμως είμαστε ακόμα εδώ και έχουμε την ευκαιρία να κάνουμε γιορτές έστω και έτσι τη στιγμή που εκατομμύρια συνάνθρωποί μας δε στάθηκαν το ίδιο τυχεροί… Η ευγνωμοσύνη για όσα έχουμε μας βοηθά πάντα να βλέπουμε τη φωτεινή πλευρά της ζωής και να μη χάνουμε το κουράγιο μας.

Μη διστάσετε να ζητήσετε βοήθεια

Αν παρόλ’ αυτά, οι μέρες που έρχονται σας φαίνονται διπλά δύσκολες, αν νιώθετε ότι χάνετε την ελπίδα σας ή ότι καταβάλλεστε από άγχος και άσχημες σκέψεις, μην κλειστείτε στον εαυτό σας. Ζητήστε βοήθεια από φίλους και συγγενείς ή όποιον άλλον νομίζετε ότι μπορεί να σας κάνει να αισθανθείτε καλύτερα ή απευθυνθείτε σε κάποιον ειδικό.

Ακόμα και αν δεν είστε σε θέση να βρείτε κάποιον επαγγελματία να σας βοηθήσει πιο διεξοδικά, μην ξεχνάτε ότι λειτουργεί και δωρεάν γραμμή για τηλεφωνική υποστήριξη (10306) στελεχωμένη από ψυχολόγους και άλλους ειδικούς που σίγουρα θα κάνουν ό,τι μπορούν για να βοηθήσουν εσάς αλλά και τα παιδιά και τους εφήβους όλο το 24ωρο

Από την

Αλεξάνδρα Καππάτου

Ψυχολόγο – Παιδοψυχολόγο