Καθημερινά, οι δέκτες της τηλεόρασης είναι ανοικτοί στο σαλόνι ή και στο υπνοδωμάτιο των περισσότερων οικογενειών. Oι γονείς παρακολουθούν τις ειδήσεις και συχνά δίπλα τους ή λίγο πιο πέρα βρίσκονται τα παιδιά.
Συνήθως τα παιδιά πληροφορούνται τα θέματα της επικαιρότητας είτε παρακολουθώντας τα ίδια τις ειδήσεις στην τηλεόραση είτε από τους γονείς τους. Συχνά μου θέτουν το ερώτημα πώς μπορούν τα παιδιά να επηρεαστούν από τις ειδήσεις.

Eίναι γεγονός ότι κάθε παιδί έχει τη δική του προσωπικότητά και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του. Έτσι, λοιπόν, υπάρχουν διαφορές στον τρόπο με τον οποίο προσλαμβάνουν τα «άσχημα» νέα. Aναμφίβολα, τους δημιουργείται αγωνία και ανησυχία.

Tα παιδιά προσχολικής ηλικίας νιώθουν έντονο φόβο, επειδή το μυαλουδάκι τους δεν μπορεί να αντιληφθεί τι ακριβώς συμβαίνει. Πρόκειται για κάτι διαφορετικό, έξω από τον μικρόκοσμό τους, εκεί όπου πετυχαίνουν με το μαγικό τους ραβδί να εξαφανίζουν κάθε κακό. H πρώτη τους σκέψη είναι μήπως πάθουν κάτι κακό αυτά και οι γονείς τους.

Εγείρονται δηλαδή προβληματισμοί για τον θάνατο. Ο τρόπος που θα χειριστείτε το ζήτημα θα τα καθησυχάσει. Έχουν ανάγκη να ακούσουν ότι είναι ασφαλή. Tα παιδιά σχολικής ηλικίας νιώθουν αγωνία, όμως, αν συζητήσουν μαζί σας, ηρεμούν.

Οι έφηβοι έχουν προβληματισμούς που προσεγγίζουν εκείνους των ενηλίκων. Aρκετά παιδιά πάντως δια€θέτουν ένα καταπληκτικό «ταλέντο» να αρνούνται να ασχοληθούν με «όλα αυτά τα δυσάρεστα», αποκλείοντας από τη συναισθηματική τους ζωή τον σκληρό κόσμο που προβάλλουν οι ειδήσεις. Άλλα παιδιά εντυπωσιάζονται, φοβούνται ή ανησυχούν πιο εύκολα
Tι μπορείτε να κάνετε

Είναι καλύτερα να σταματήσετε να παρακολουθείτε ειδήσεις μαζί με τα παιδιά σας, ιδίως αν είναι προσχολικής ηλικίας.
Αν το παιδί είναι πάνω από δέκα ετών, μπορείτε να ξεκινήσετε να παρακολουθείτε μαζί κάποιες ειδήσεις στο διαδίκτυο, επιλέγοντας στην αρχή τις πιο ευχάριστες, και σιγά σιγά θα περάσετε και στα πιο δύσκολα θέματα, από τα οποία, ούτως ή άλλως, δεν θα μπορείτε να το προστατεύετε για πάντα. Πρέπει όμως να συζητάτε πάντα μαζί του ό,τι το προβληματίζει σχετικά με ό,τι ακούει.
Η ώρα που κάθεστε στο τραπέζι για φαγητό θα πρέπει να είναι αφιερωμένη στην επικοινωνία και στην ανταλλαγή «οικογενειακών νέων» – γι’ αυτό δεν πρέπει να είναι ανοικτός ο δέκτης της τηλεόρασης.
Αν, παρ’ όλα αυτά, το παιδί έχει παρακολουθήσει κάποια είδηση που το αναστάτωσε ή απλώς σας ζητά πληροφορίες σχετικά μ’ αυτήν, δώστε του την ευκαιρία να σας μιλήσει.
Ρωτήστε το τι ακριβώς είναι εκείνο που του προκαλεί δυσθυμία. Nα είστε βέβαιοι ότι το παιδί σας θα αισθανθεί πολύ καλά, αν σας εκφράσει την ανησυχία του και νιώσει ότι του συμπαραστέκεστε.
Αν σας κάνει ερωτήσεις, απαντήστε του ειλικρινά, αλλά προσαρμόστε τις πληροφορίες που θα του δώσετε στο επίπεδο που μπορεί να κατανοήσει και να επεξεργαστεί.
Όταν αποφεύγετε να συζητήσετε μαζί του μια δυσάρεστη είδηση, νομίζει ότι είστε πολύ στενοχωρημένοι ή ότι αυτό που συμβαίνει είναι τόσο «κακό» ώστε το κρύβετε. Έτσι κινδυνεύει η εμπιστοσύνη του προς εσάς, ενώ, ταυτόχρονα, του αφήνετε περιθώρια να πλάθει διάφορα σενάρια με την καλπάζουσα φαντασία του.
Προσφέρετε στο παιδί σας ακόμα μια αγκαλιά, ασχοληθείτε περισσότερο μαζί του. Η τρυφερότητά σας μπορεί να αντισταθμίσει τις εικόνες και τον φόβο που δεν το αφήνουν να ησυχάσει, αφότου άκουσε το δυσάρεστο γεγονός.
Να θυμάστε πως το παιδί αισθάνεται ασφάλεια βάσει της σχέσης που έχει διαμορφώσει μαζί σας και δεν επηρεάζεται τόσο πολύ απ’ ό,τι συμβαίνει αλλού. Έχει μεγάλη ανάγκη να νιώθει ότι στο σπίτι κυριαρχούν η σιγουριά και η σταθερότητα και ότι δεν απειλείστε.

Γράφει η

Αλεξάνδρα Καππάτου

Ψυχολόγος-Παιδοψυχολόγος

απόσπασμα από το βιβλίο της “Μεγαλώστε ευτυχισμένα παιδιά”