“Eξώφθαλμο” και αυξομοιώσεις βάρους. Ίσως φταίει ο…Χασιμότο

Που να το φανταζόταν η εκρηκτική Κιμ Κατράλ, η «Σαμάνθα» του Sex and the City, ότι θα βρισκόταν άντρας που να της…πετάξει τα μάτια έξω και μάλιστα να είναι και Γιαπωνέζος! Μη σπεύδετε να βγάλετε εύκολα συμπεράσματα. Ο κ. Χασιμότο- περί ου ο λόγος- δεν είναι άλλος ένας τηλεοπτικός εραστής της Σαμάνθα, αλλά ο Ιάπωνας γιατρός που χάρισε το όνομά του σε εκείνη την πάθηση του θυρεοειδή από την οποία πάσχει και η Κιμ Κατράλ, με αποτέλεσμα να παρουσιάσει, τα τελευταία χρόνια, ένα ανεπαίσθητο…εξόφθαλμο (προβολή των ματιών προς τα έξω). Η θυρεοειδίτιδα Χασιμότο ευθύνεται, πάντως, και για τη σημαντική απώλεια βάρους που εμφάνισε η διάσημη ηθοποιός λίγο μετά τα 50, όταν συνειδητοποίησε δηλαδή ότι ο ρυθμός του μεταβολισμού της είχε τρελαθεί…

Και μπορεί η Κιμ Κατράλ να είναι από τις «τυχερές» που χάνουν βάρος, λόγω της δυσλειτουργίας του θυρεοειδούς τους (υπερθυρεοειδισμός), ωστόσο, 59 εκατομμύρια Αμερικανίδες και άλλες τόσες Ευρωπαίες ζουν το δράμα του υποθυρεοειδισμού, κατάσταση που οδηγεί σε αύξηση του βάρους. Ανάμεσά τους και η βασίλισσα των talk shows, η Όπρα Γουίνφρει, η οποία πλήρωσε αρκετά ακριβά την άγνοιά της για την πάθηση. Νομίζοντας ότι παχαίνει επειδή απλώς τρώει κάτι παραπάνω, αποφάσισε να ακολουθήσει τη λεγόμενη «δίαιτα της σόγιας» η οποία διαρκεί 21 ημέρες. Αποτέλεσμα…

Όχι μόνο δεν έχασε βάρος, αλλά, όπως της είπε ο ενδοκρινολόγος που τελικά επισκέφθηκε, η υπερκατανάλωση σόγιας επιδείνωσε το πρόβλημα του υποθυρεοειδισμού της. Κατόπιν τούτου, η Όπρα αφιέρωσε άλλη μια εκπομπή της στο ζήτημα της παχυσαρκίας, αυτή τη φορά βάζοντας στο στόχαστρο τον θυρεοειδή αδένα…

«Ανατομία» του θυρεοειδούς

Ο θυρεοειδής είναι ένας μικρός αδένας (ζυγίζει 20 γραμμάρια το πολύ) και βρίσκεται στο λαιμό, ακριβώς πάνω από την τραχεία . Από τον θυρεοειδή παράγονται δύο ορμόνες (Τ4 και Τ3) από τις οποίες εξαρτάται ο ρυθμός της λειτουργίας του μεταβολισμού μας.

Ιδιαίτερα αυτές οι ορμόνες έχουν την εξής λειτουργία:

– Επηρεάζουν την ανάπτυξη του κεντρικού νευρικού συστήματος του οργανισμού

– Συμβάλλουν στην παραγωγή των πρωτεϊνών

– Ρυθμίζουν τα επίπεδα της χοληστερόλης

– Επηρεάζουν την αναπαραγωγή των μαλλιών και των νυχιών

– Ελέγχουν το μεταβολισμό του ασβεστίου, που 3είναι βασικό για την υγεία των οστών και του σκελετού

– Ελέγχουν το σχηματισμό του λιπώδους ιστού και επομένως ευθύνονται για τις μεταβολές στο βάρος μας

– Επηρεάζουν τη συχνότητα των καρδιακών παλμών

Όταν, όμως, έχουμε διαταραχές στα επίπεδα των ορμονών αυτών, τότε έχουμε και τις δύο πιο σοβαρές βλάβες του θυρεοειδούς αδένα. Τον υπερθυρεοειδισμό και τον υποθυρεοειδισμό.

Αρκεί η ψηλάφηση

Δεν είναι τόσο δύσκολο να αναγνωρίσουμε κάποια πιθανή ανωμαλία στο θυρεοειδή αδένα. Σε πολλές περιπτώσεις αρκεί μία απλή επίσκεψη στον ενδοκρινολόγο. Αυτός ψηλαφεί το λαιμό ακριβώς στο ύψος του αδένα και με αυτό τον τρόπο αξιολογεί:

– Τις διαστάσεις του θυρεοειδούς

– Την ανθεκτικότητα του

– Την παρουσία πόνου

– Την ύπαρξη κάποιας φλεγμονής

– Την ύπαρξη οζιδίων

Συνήθως τα οζίδια δεν προκαλούν σοβαρές διαταραχές , εκτός αν είναι πολύ μεγάλα.

Οι διαταραχές αυτές πλήττουν κυρίως τις γυναίκες σε μία αναλογία 7 προς 1 σε σχέση με τους άνδρες. «Πράγματι, οι παθήσεις του θυρεοειδούς μπορούν να χαρακτηριστούν γυναικεία υπόθεση», επισημαίνει μιλώντας στο «healthpress» η ενδοκρινολόγος Παρή Ράπτη. «Στη χώρα μας μάλιστα εμφανίζονται πολύ συχνά. Όσο για την ηλικία, δεν κάνουν διακρίσεις , καθώς προσβάλλουν όλες τις ηλικίες. Η έγκαιρη διάγνωσή του ωστόσο μπορεί να προλάβει τις σωματικές αλλά και τις ψυχικές διαταραχές».

Υποφέρουν ψυχή και σώμα

Το πιο σημαντικό με τις παθήσεις του θυρεοειδούς είναι ότι δεν πάσχει μόνο το σώμα, αλλά και η ψυχή. Στην περίπτωση του υποθυρεοειδισμού οι ψυχοδιανοητικές διαταραχές είναι ιδιαίτερα συχνές. Μεταξύ άλλων, αναφέρονται: ελάττωση της προσοχής αλλά και του ενδιαφέροντος για το περιβάλλον, συναισθηματικές μεταπτώσεις και διαταραχές της μνήμης. Όσο για τον υπερθυρεοειδισμό, και εδώ η νευρικότητα, η ευερεθιστότητα και η ευσυγκινησία είναι βασικά συμπτώματα. Οι ασθενείς δεν μπορούν να ηρεμήσουν, αντιδρούν έντονα στα ερεθίσματα και μάλιστα ξεσπούν εύκολα σε λυγμούς. Το πιο περίεργο όμως σε αυτή την περίπτωση είναι ότι ο ύπνος των περισσότερων είναι κανονικός.

Ας δούμε όμως λεπτομερώς ποια συμπτώματα πρέπει να μας ανησυχήσουν, ποιες εξετάσεις χρειάζονται για να διαγνωστεί το πρόβλημα αλλά και ποια είναι η αγωγή που συνήθως συστήνει ο γιατρός για αυτές τις περιπτώσεις.

Κάτι δεν πάει καλά

Όταν κάτι δεν πάει καλά στη λειτουργία του θυρεοειδούς , εμφανίζονται μερικά συμπτώματα, που μπορούν να διακριθούν στα εξής:

-Αλλαγή μεγέθους: Ο αδένας διογκώνεται και αυτό είναι ενδεικτικό της αλλοίωσης της δομής του.

-Γενικά συμπτώματα: Παρατηρούνται μεταβολές στο βάρος, τη συχνότητα των καρδιακών παλμών, τη θερμοκρασία του δέρματος και διαταραχές στο έντερο.

-Ψυχικές διαταραχές: Μπορούν να εμφανιστούν διαταραχές στη διάθεση, που ποικίλλουν ανάλογα με τον τύπο της ασθένειας. Κατά κανόνα ο υπερθυρεοειδισμός προκαλεί υπερδιέγερση , ενώ ο υποθυρεοειδισμός νύστα και νωχέλεια.

Αν δουλεύει λίγο…

«…Εάν ο θυρεοειδής αδένας «εργάζεται» πολύ λίγο και παράγει μικρή ποσότητα ορμονών, τότε μιλάμε για υποθυρεοειδισμό, ο οποίος μπορεί να οφείλεται σε φλεγμονές του αδένα ή σε έλλειψη ιωδίου», επισημαίνει η κυρία Ράπτη. «…Δεν είναι δύσκολο να εντοπίσουμε τα σημάδια του υποθυρεοειδισμού, αρκεί να δίνουμε προσοχή σε κάποια «σήματα κινδύνου», που μας προειδοποιούν»:

-Αύξηση βάρους

-Μυϊκές κράμπες

-Μείωση των καρδιακών παλμών

-Δυσκολίες στη συγκέντρωση

-Κατάθλιψη

-Ανώμαλη εμμηνορρυσία

-Απώλεια της μνήμης

-Βραχνή φωνή

-Υπνηλία

-Ρίγη

-Δυσκοιλιότητα

Αν λοιπόν εμφανίζονται ενδείξεις τέτοιου τύπου, καλό είναι να κάνουμε ανάλυση αίματος και, αν χρειαστεί, να προχωρήσουμε σε ειδική θεραπευτική αγωγή που θα συστήσει ο γιατρός.

Πως θεραπεύεται ο υποθυρεοειδισμός

Η χορήγηση θυροξίνης με τη μορφή χαπιών αποτελεί τη λύση για κάθε μορφή υποθυρεοειδισμού. Η μέση δόση υποκατάστασης είναι 1,7 μmg/κιλό σωματικού βάρους την ημέρα. Οι ηλικιωμένοι χρειάζονται μικρές δόσεις, ενώ οι έφηβοι και οι έγκυοι μεγαλύτερες. Όσο πιο βαριάς μορφής είναι ο υποθυρεοειδισμός τόσο βραδύτερα αυξάνονται και οι δόσεις.

Αν δουλεύει υπερβολικά…

Άλλες φορές, ωστόσο, ο θυρεοειδής αδένας «εργάζεται» υπέρμετρα και παράγει υπερβολική ποσότητα ορμονών. Στην περίπτωση αυτή μιλάμε για υπερθυρεοειδισμό, μία διαταραχή με πολύ σαφή συμπτώματα:

-Ταχυκαρδίες

-Απώλεια βάρους

-Δίψα

-Μειωμένη ροή εμμήνων

-Νευρικότητα και αυξημένη ερεθιστικότητα

-Αίσθημα κόπωσης, κυρίως στα πόδια

-Απώλεια μαλλιών

-Δύσπνοια

-Αδυναμία

-Μειωμένη ικανότητα συγκέντρωσης

-Διαταραχές στη διάθεση

– Αϋπνία

-Δέρμα ζεστό και υγρό

Καλό είναι να θυμάστε ότι τα παραπάνω συμπτώματα δεν εμφανίζονται όλα μαζί και συχνά είναι ήπια. Όσο για τη θεραπεία του υπερθυρεοειδισμού, περιλαμβάνει φάρμακα που μειώνουν την παραγωγή των ορμονών του αδένα.

Πως θεραπεύεται ο υπερθυρεοειδισμός

-Με αντιθυρεοειδικά φάρμακα.

-Με χορήγηση ραδιενεργού ιωδίου.

-Με χειρουργική αφαίρεση του θυρεοειδούς, σε περίπτωση που η διόγκωση του αδένα δυσκολεύει την κατάποση και την αναπνοή.

Μήπως υπάρχει οζίδιο;

«…Οι αλλοιώσεις στη δομή και τη φυσιολογική λειτουργία του θυρεοειδούς μπορεί επίσης να οφείλονται στην ύπαρξη οζιδίων που εμφανίζονται στη ζώνη του λαιμού…», επισημαίνει η ενδοκρινολόγος Παρή Ράπτη. «…Πρέπει ωστόσο να προσέξουμε να μην τα συγχέουμε με τους λεμφαδένες που βρίσκονται εκεί κοντά. Βέβαια υπάρχει τρόπος να αναγνωρίσουμε αν πρόκειται όντως για οζίδια του θυρεοειδούς: όταν καταπίνουμε μετακινούνται πάνω-κάτω. Πολύ συχνά οι διαστάσεις τους είναι μικρότερες από ένα εκατοστό, με αποτέλεσμα να μην ανιχνεύονται εύκολα με την ψηλάφηση , αλλά μόνο κατά τύχη, ύστερα από εξετάσεις που γίνονται για τελείως διαφορετικούς λόγους. Αυτά τα μικρά ογκίδια κατά κανόνα δεν προκαλούν καμία διαταραχή και σπάνια είναι κακοήθη…».

Το ιώδιο

Σε μερικές περιπτώσεις τα οζίδια σχηματίζονται από έλλειψη ιωδίου, που είναι απαραίτητο για την παραγωγή θυρεοειδικών ορμονών. Το ιώδιο υπάρχει:

-Στον μπακαλιάρο

-Στον τόνο

-Στον αστακό

-Στα όστρακα

-Στο νερό

Εντούτοις, μπορεί η διατροφή μας να μη μας προσφέρει την αναγκαία ποσότητα ιωδίου και πρέπει να καλύψουμε τις ενδεχόμενες ελλείψεις του. Σε αυτή την περίπτωση αρκεί να αντικαταστήσουμε το συνηθισμένο μαγειρικό αλάτι με ιωδιούχο, δηλαδή εμπλουτισμένο με ιώδιο. Όμως.όσοι πάσχουν από υπερθυρεοειδισμό πρέπει να περιορίσουν τη λήψη ιωδίου.

Άλλες χρήσιμες εξετάσεις

Για να εξακριβώσουμε τη φύση ενός οζιδίου, είναι απαραίτητο να κάνουμε διάφορες εξετάσεις, όπως σπινθηρογράφημα, υπερηχογράφημα, μαγνητική και αξονική τομογραφία. Για να εκτιμήσουμε την καλή λειτουργία του θυρεοειδούς αδένα, συχνά αρκούν οι εξετάσεις αίματος που μετρούν τις ποσότητες των θυρεοειδικών ορμονών Τ3 και Τ4.

Πότε χρειάζεται επέμβαση;

Παλαιότερα, οι περισσότεροι ασθενείς που εμφάνιζαν ένα θυρεοειδικό οζίδιο έπρεπε να χειρουργηθούν. Σήμερα όμως πολλές από αυτές τις επεμβάσεις αποφεύγονται, χάρη στην παρακέντηση του ογκιδίου με λεπτή βελόνα. Πρόκειται για μια σημαντική εξέταση, απλή, ανώδυνη και γρήγορη, που γίνεται με μια λεπτή βελόνα. Αν κριθεί απαραίτητο, μπορεί να γίνει δύο και τρεις φορές. Πηγη:healhpress