Search
Home

¨Δε φεύγει από πάνω μου!¨

Δε θέλει να πηγαίνει πουθενά χωρίς εσάς, κλαίει όταν έρχεται η ώρα να σας αποχωριστεί για το σχολείο, όταν βγαίνετε είναι μονίμως κολλημένο πάνω σας… Ανησυχείτε μήπως κρύβεται κάτι πίσω απ’ αυτή τη συμπεριφορά και αναζητάτε τρόπους να την αλλάξετε…

Κάποιες φορές, αυτή η συμπεριφορά των παιδιών είναι στο πλαίσιο της ανάπτυξής τους, καθώς γύρω στην ηλικία των 10 μηνών και έως περίπου 4 ετών, εμφανίζουν το λεγόμενο άγχος του αποχωρισμού. Όταν αυτό εκδηλώνεται, θα παρατηρήσετε ότι το παιδί σας αναζητά πάντα και κλαίει όταν βγαίνετε από το οπτικό του πεδίο ακόμα κι αν είστε ακόμα στο σπίτι. Αυτό η  φυσιολογική αντίδραση του παιδιού στα πλαίσια της ανάπτυξής του κορυφώνεται έως περίπου τους 18 μήνες του παιδιού και σταδιακά αβλύνεται ωστόσο παραμένει σε πιο ήπιο βαθμό μέχρι τα  4 ετών ίσως λίγο και πιο μετά .

Επίσης, τα παιδιά μπορούν να εμφανίσουν προσκόλληση  σε διάφορες  μεταβατικές περιόδους ή ως αντίδραση σε γεγονότα που τους προκαλούν άγχος π.χ. όταν πρωτοπάνε σχολείο, κατά τη μετάβασή τους από το νηπιαγωγείο στο δημοτικό, στον  ερχομό νέου μέλους στην οικογένεια (που ίσως εντείνει τον φόβο του ότι τώρα θα το παραγκωνίσετε), στις εντάσεις ή διαζύγιο γονιών  , όταν σας βλέπει ανήσυχους  κ.ο.κ.

Ένας άλλος λόγος ίσως  είναι η προσωπικότητά του (αν π.χ. είναι ιδιαίτερα ντροπαλό), Ειδικά αν τα παιδιά είναι πιο μεγάλα σε ηλικία (από 4-5 ετών και πάνω), θα πρέπει να κάνετε ό,τι περνάει από το χέρι σας για να τα βοηθήσετε να βγουν από τη σκιά σας. Οι συμβουλές που ακολουθούν μπορούν να σας φανούν χρήσιμες.

Πρακτικοί τρόποι για να βοηθήσετε τα παιδιά

Αποδεχτείτε τα συναισθήματά τους

Μην υποτιμάτε τα συναισθήματα των παιδιών ούτε να τα αποκαλείτε «μαμάκιες» ή «φοβιτσιάρηδες» ούτε να εκνευρίζεστε κάθε φορά που δε σας αφήνει από τα μάτια του. Δείξτε υπομονή και κατανόηση στην ανάγκη του να σας έχει δίπλα του και προσπαθήστε να το απομακρύνετε ήπια και σταθερά χωρίς να νιώθει ότι το κατακρίνετε ή το απορρίπτετε. Μην το αγνοείτε, ούτε να τιμωρείτε αυτή του τη συμπεριφορά. Μπορείτε επίσης να τα ρωτήσετε πώς νιώθουν όταν σας αναζητούν τόσο έντονα, γιατί το κάνουν, τι φοβούνται. Καθησυχάστε τα ότι είστε πάντα εκεί γι’ αυτά είτε από κοντά είτε από πιο μακριά.

Βεβαιώστε τα ότι «θα επιστρέψετε»

Κάθε φορά που πρόκειται να αποχωριστείτε, πείτε στο παιδί πότε θα επιστρέψετε (π.χ. θα έρθω να σε πάρω από το σχολείο στις 2). Μην του μιλάτε γενικά κι αόριστα, μην του λέτε ότι δεν ξέρετε πότε θα γυρίσετε και μην το αφήνετε γενικά στην αβεβαιότητα.

Μην πάτε να του «ξεφύγετε»

Μην το φεύγετε κρυφά από το σπίτι για να μη σας δει το παιδί και να μην κολλήσει πάνω σας, μη φεύγετε χωρίς να του πείτε «αντίο», «θα γυρίσω σε λίγο» ούτε χωρίς να του πείτε που θα είσαστε. Τέτοιες πρακτικές το γεμίζουν ακόμη περισσότερη αγωνία και άγχος και επιπλέον το κάνουν να νιώθει ότι το απορρίπτετε. Αντίθετα, ενημερώστε το ότι πρέπει να φύγετε, χαιρετήστε το γλυκά και απομακρυνθείτε σταθερά.

Μην υποκύπτετε

Ενημερώστε και χαιρετήστε το παιδί κάθε φορά που είναι να φύγετε, όμως μην πισωγυρίζετε υποκύπτοντας στα πιθανά κλάματά του όταν σας βλέπει να απομακρύνεστε. Έτσι δίνετε στην προσκόλλησή του το «πάνω χέρι» και δε βοηθάτε ούτε το παιδί ούτε εσάς.

Αντιδράτε με ψυχραιμία

Αν το παιδί σας βλέπει αγχωμένους , είναι επόμενο να θεωρήσει ότι κάτι κακό θα συμβεί, επομένως καταφεύγει σ΄ εσάς για να το προστατέψετε. Αν όμως εσείς επιδεικνύετε γενικά μία σταθερή και ήρεμη συμπεριφορά σε καταστάσεις που μπορούν να πυροδοτήσουν την προσκόλληση του παιδιού, θα νιώσει και το ίδιο ότι έχει λιγότερους λόγους να ανησυχεί.

Στηρίξτε τα στις αλλαγές

Η επαφή με ένα νέο πρόσωπο ή περιβάλλον μπορεί να φαίνεται τρομαχτική σε κάποια παιδιά. Σε μια τέτοια περίπτωση δε βοηθάει να τα «εγκαταλείπετε» γιατί έτσι το άγχος τους θα γίνει πιο έντονο και θα σας αποζητάνε ακόμα περισσότερο. Προσπαθήστε να είστε δίπλα τους για ένα μικρό και λογικό διάστημα μέχρι να συνηθίσουν (π.χ. τις πρώτες μέρες στο καινούργιο σχολείο) κάνοντάς τους τη μετάβαση πιο ομαλή.

Προετοιμάστε τα

Αν σκοπεύετε να πάτε κάποιο ταξίδι ή απλά στη δουλειά σας, αν ετοιμάζετε καινούργιο αδερφάκι ή το παιδί πρέπει να αλλάξει σχολείο, με λίγα λόγια πριν από κάθε αλλαγή, μιλήστε στο παιδί γι’ αυτό. Προσπαθήστε να μην τους μιλάτε για κάτι για πολύ καιρό γιατί θα τα αγχώσετε περισσότερο, ούτε όμως να τους το λέτε τελευταία στιγμή. Αν π.χ. πρέπει να πάει στον παιδίατρο για εμβόλιο εξηγήστε του 1-2 μέρες πριν για ποιο λόγο θα πάτε, πώς θα πάτε, αν πονέσει, για ποιον λόγο πρέπει να κάνει το εμβόλιο, τι μπορεί να συμβεί αν δεν το κάνει κ.λπ. Όλα αυτά με ηρεμία και χωρίς να τρομάζετε ή να απειλείτε το παιδί για κανέναν λόγο.

Χτίστε την αυτοεκτίμησή του

Βοηθήστε το παιδί να αποκτήσει εμπιστοσύνη στον εαυτό του και να γίνει πιο ανεξάρτητο. Αναθέτετέ του μικρές «αποστολές» ανάλογα με την ηλικία και τις δυνατότητές του, πείτε του «μπράβο» όποτε καταφέρνει κάτι μόνο του κ.ο.κ. για να καταλάβει ότι μπορεί να κάνει πράγματα και μόνο του αντλώντας ικανοποίηση και υπερηφάνια για τον εαυτό του. Αυτό θα το βοηθήσει να γίνει πιο προσαρμοστικό και αυτάρκες.

Βεβαιωθείτε ότι του δείχνετε αρκετό ενδιαφέρον

Ένας από τους λόγους που τα παιδιά σας αποζητάνε τόσο μπορεί να είναι το ότι δε σας βλέπουν αρκετά ή ότι δεν τους δίνετε την προσοχή που προσδοκούν από εσάς. Εξασφαλίστε λοιπόν χρόνο γι’ αυτά κάθε μέρα για να παίξετε, να συζητήσετε, να γελάσετε χωρίς αντιπερισπασμούς.

Καθιερώστε την ώρα παιχνιδιού

Εντάξετε μέσα στη καθημερινή ρουτίνα λίγο χρόνο αποκλειστικής ενασχόλησης μαζί του . Παίξετε αυτό που το ίδιο θα σας καθοδηγήσει δείχνοντας του ότι είστε διαθέσιμοι και χαρούμενοι που περνάτε χρόνο μαζί .

Ενισχύστε την κοινωνικότητά τους

Οι υγιείς κοινωνικοί δεσμοί βοηθάνε τα παιδιά να νιώθουν πιο δυνατά και ανεξάρτητα και πιο αποδεκτά. Γι’ αυτό, ενθαρρύνετέ τα να καλλιεργούν τις φιλίες τους και την αλληλεπίδρασή τους με άλλα παιδιά και με άλλα περιβάλλοντα πέρα από αυτό του σπιτιού σας.

Αναζητήστε τις βαθύτερες αιτίες

Μήπως το βασανίζει το άγχος για μια μεγάλη αλλαγή; Μήπως έχει πέσε θύμα εκφοβισμού; Μήπως βλέπει άσχημα όνειρα; Πόσο καιρό το έχετε παρατηρήσει; Υπό τι συνθήκες; Μήπως κολλάει επάνω σας όταν συναντάτε κάποιο συγκεκριμένο άτομο; Προσπαθήστε να διερευνήσετε την αιτία πίσω από την προσκόλληση του παιδιού ειδικά αν βλέπετε ότι μπαίνει εμπόδιο στη ζωή του (π.χ. δυσκολεύεται να πάει σχολείο). Αν διαπιστώσετε την αιτία δοκιμάστε να το βοηθήσετε αντιμετωπίζοντάς την.  Αν δεν τα καταφέρνετε μόνοι σας, αναζητήστε τη βοήθεια κάποιου ειδικού ψυχικής υγείας.

Από την

Αλεξάνδρα Καππάτου

 Ψυχολόγο – Παιδοψυχολόγο