Το «Περί πολιτικής και ηθικής» είναι ένα κείμενο που φέρει την υπογραφή ενός σημαντικού ανθρώπου των γραμμάτων του αείμνηστου Αντώνη Κουκουλά ,που έφυγε από κοντά μας πριν λίγες μέρες. Κείμενο διαχρονικό και φυσικά άκρως επίκαιρο είχε γραφτεί για το περιοδικό μου ΜΑΖΙ classicus.Φόρος τιμής στο Δάσκαλο ,προς γνώση και συμμόρφωση όλων……

Το κείμενο

Στην κοινή αντίληψη ο όρος «πολιτική» που προέρχεται από τις αρχαιοελληνικές «πόλις και πολίτης» συνδέεται αυτομάτως με τους «πολιτικούς». Ως ένα βαθμό τα πράγματα έτσι έχουν, γιατί ο φορέας του «πολιτεύεσθαι» ονομάζεται «πολιτικός» ο οποίος κατά τον Πλάτωνα «μετέχει κρίσεως και αρχής υπό καθεστώς άμεσης δημοκρατίας.

Βεβαίως, ο όρος «πολιτική» δεν περιορίζεται μόνο στα προηγούμενα. Φθάνει μέχρι εκεί, όπου μπορεί να εισχωρήσει η πρακτική δραστηριότητα του ατόμου. Πολλές φορές γίνεται λόγος περί πολιτικής του κράτους ή ενός κόμματος για παράδειγμα, ενώ άλλες τόσες για πολιτική μισθών, για οικονομική ή τουριστική πολιτική κ.λπ. Ακόμα και ο τρόπος συμπεριφοράς ενός ατόμου συνδέεται με τον όρο. Αυτός -λένε- δεν πολιτεύεται καλά.

Η πολιτική συνεπώς έχει ένα απέραντο πεδίο εφαρμογής ή «έκφρασης» ως δυνατότητα του εφικτού επί των αποτελεσμάτων της και ως επιδίωξη κατά τον Αριστοτέλη εντείνει τις πρακτικές, μαζί με την ηθική και την οικονομία.

Και ενώ η ηθική έχει ως αντικείμενο τους κανόνες της  ατομικής συμπεριφοράς και η οικονομία τη γνώση του οίκου [ως μία ιδέα αυτονομίας της ιδιωτικής οικονομίας απέναντι της πόλεως-κράτους] η πολιτική, αφορά στην οργάνωση των κοινών υποθέσεων της αυτόνομης πόλης.

Μεταξύ των τριών προηγούμενων, υπάρχει αλληλεξάρτηση, ενώ κατά κρατούσα άποψη, η πολιτική βρίσκεται ιεραρχικά ανώτερα των άλλων.

Υποθέτω ότι το σωστότερο θα ήταν εάν υποστηριζόταν ότι «θα έπρεπε να ήτο ανωτέρω των άλλων» γιατί πολλά των σημείων οδηγούν στην ανατροπή της σχέσης.

Το σχήμα βεβαίως δεν παραμένει με τη θεωρητική αξία του, γιατί η ανατροπή της ιεραρχίας (οφείλεται σε ανήθικους πολιτικούς και επομένως μεμονωμένα τα περιστατικά τα οποία δεν συνιστούν κανόνα.

Συνεπώς η εξίσωση της πολιτικής με την ανηθικότητα ανεξαρτήτως του βαθμού «συμμετοχής» της οικονομίας ως παράγοντα αποσταθεροποίησης στην προηγούμενη, αποτελεί σφάλμα.

Εδώ λοιπόν και η ευθύνη των λοιπών, ως προς την άσκηση μιας πολιτικής ηθικής ή μιας ηθικής πολιτικής στη βάση της Αριστοτελικής σκέψης «για την φροντίδα των κοινών υποθέσεων».

Σ’ αυτή την περίπτωση, ακόμα και αυτό το γνωστό ότι «στην πολιτική γίνονται πράγματα που δεν λέγονται και δεν γίνονται πράγματα που λέγονται» συνδέεται με παραβίαση των αρχών της ηθικής και της πολιτικής. Άλλως, με στρέβλωση της λαϊκής εντολής. Και σήμερα, το ζητούμενο περισσότερο από κάθε φορά είναι η περί του αντιθέτου απόδειξη.