Υποχονδρια. Υπάρχει ασυνείδητη ψυχική αιτιολογία.

Η ψυχοθεραπεία βοηθάει στην κατανόηση των αιτίων οι οποίες προκάλεσαν τα υποχονδριακά συμπτώματα. Επίσης διευκολύνει στην ανάδυση απωθημένων συναισθημάτων ή μπερδεμένων σκέψεων τα οποία σχετίζονται με τους φόβους δήθεν υπάρχουσας ή επικείμενης αρρώστιας. Δεν υπάρχει καμιά οργανική βάση στην υποχονδρία αλλά παρόλαυτά το άτομο ταλαιπωρείται με συχνές επισκέψεις σε γιατρούς ανάλογα με το που μεταθέτει τις ψυχολογικές αιτίες. Οι αιτίες είναι καθαρά ασυνείδητες αλλά το άτομο σπανίως καταλαβαίνει ότι πάσχει ψυχικά. Η άρνησή του το οδηγεί στο να ζήσει όλη του τη ζωή με αυτά τα συμπτώματα. Στο τέλος βέβαια έρχεται η αρρώστια γιατί κάποτε θα έρθει σε όλους μας μικρότερη η μεγαλύτερη ξαφνική ή όχι, δεν έχει σημασία. Ο υποχονδριακός κάποτε θα δικαιωθεί. Η διαφορά είναι οτι οσο ζούσε, ήταν σωματικά υγιής και απλώς δεν δέχτηκε ότι το πρόβλημα ήταν ψυχολογικό.

Μπορεί ο υποχόνδριος για παράδειγμα να επισκέπτεται παθολόγο, γαστρεντερολόγο, ενδοκρινολόγο, ιατρεία που ειδικεύονται στις κεφαλαλγίες, νοσοκομεία αφροδίσιων νοσημάτων, κτλ. Αν ποτέ μπει σε ψυχοθεραπεία σιγά σιγά τα συμπτώματα υποχωρούν καί το άτομο εστιάζει την προσοχή του στις βαθύτερες ψυχολογικές και συναισθηματικές ανάγκες τις οποίες για διάφορους λόγους είχε βάλει στο περιθώριο. Οι λόγοι που αυτές οι αιτίες μπαίνουν στο περιθώριο αφορούν κυρίως την αίσθηση ότι το άτομο δεν θα μπορέσει να τις αντέξει εάν τις φέρει στην επιφάνεια. Φοβάται ότι θα κλονιστεί το «εγώ» του. Έτσι προτιμά να μην τις μάθει ποτέ.

Υποχονδριακή ψυχοσωματική Διαταραχή

Το βασικό κλινικό χαρακτηριστικό της υποχονδριακής διαταραχής είναι η επιμένουσα υπεραπασχόληση με το ενδεχόμενο μιας ή περισσοτέρων σοβαρών και προοδευτικά εξελισσόμενων σωματικών διαταραχών. Οι ασθενείς εκδηλώνουν επίμονες ιατρικές αιτιάσεις και υπεραπασχόληση με την σωματική τους εμφάνιση. Φυσιολογικές η συνηθισμένες αισθήσεις και στοιχεία της εμφάνισης του ασθενούς συχνά ερμηνεύονται από τον ίδιο ως ανώμαλα και προκαλούν δυσφορία, ενώ η προσοχή του συνήθως επικεντρώνεται μόνο σε ένα ή δύο όργανα ή συστήματα του σώματος. Η σωματική διαταραχή ή η δυσμορφία την οποία φοβάται ο ασθενής μπορεί να κατονομάζεται από τον ίδιο αλλά ακόμα και τότε  ο βαθμός της πεποίθησης για την παρουσία της και η εμφάνιση σε μια διαταραχή, παρά σε κάποια άλλη, συνήθως ποικίλλει μεταξύ των επισκέψεων στον ειδικό. Ο ασθενής συνήθως αντιμετωπίζει το ενδεχόμενο να υπάρχει μία άλλη η και κάποια πρόσθετη σωματική διαταραχή πέραν αυτής, στην οποία αποδίδει ιδιαίτερη προσοχή.

Συχνά συνυπάρχουν έντονη κατάθλιψη και άγχος. Οι υποχονδριακές διαταραχές σπανίως εμφανίζονται για πρώτη φορά μετά την ηλικία των 50 ετών και η κλινική πορεία τόσο των συμπτωμάτων όσο και της προκύπτουσας αναπηρίας, είναι συνήθως χρόνια και διακυμαινόμενη. Το παρόν σύνδρομο συναντάται τόσο στις γυναίκες όσο και στους άνδρες.

Γράφει ο

Μιχάλης Πατεράκης

Ψυχολόγος Ψυχοθεραπευτής