Search
Home

Οι υπεύθυνοι φορείς καθιέρωσαν την ετικέτα διατροφικής επισήμανσης στην οποία καταχωρούνται τα βασικά θρεπτικά χαρακτηριστικά που βρίσκονται σε ένα προϊόν, για να βοηθήσουν τους πολίτες να κάνουν σωστές διατροφικές επιλογές. Ειδικές ρυθμίσεις υπάρχουν για τρόφιμα που απευθύνονται σε παιδιά ηλικίας κάτω των 2 ετών και διαφορετικές για παιδιά ηλικίας κάτω των 4. Επίσης, η παροχή διατροφικών πληροφοριών είναι προς το παρόν προαιρετική για πολλές ωμές τροφές, όπως τα φρέσκα φρούτα, τα λαχανικά και το ψάρι.

Διαβάζετε τις ετικέτες προσεκτικά

Όταν κάποια ετικέτα τροφίμου γράφει: «Χωρίς χοληστερίνη» αυτό σημαίνει ότι το προϊόν δεν περιέχει χοληστερίνη, αλλά θα πρέπει να ξέρετε ότι μπορεί να περιέχει κορεσμένο (ζωικό) λίπος, κάτι το οποίο επίσης ανεβάζει την χοληστερίνη στο αίμα. Το να βρίσκετε λοιπόν το λίπος, τη χοληστερόλη ή το αλάτι που περιέχεται στα τρόφιμα, σημαίνει ότι θα πρέπει να διαβάζετε τις ετικέτες τους. Μπορεί αρχικά να μοιάζει δύσκολο ή βαρετό, αλλά τελικά μπορεί να αποδειχτεί ενδιαφέρον και διασκεδαστικό.

Διαβάζοντας τις ετικέτες συσκευασμένων τροφίμων μαθαίνετε περισσότερα για ένα τρόφιμο. Οι ετικέτες εκφράζονται συνήθως σε θερμίδες (Kcal) που παίρνετε καταναλώνοντας 100 γραμμάρια από το προϊόν που έχετε αγοράσει.

Διατροφικές πληροφορίες Ανά 100 g Ανά μερίδα 30 g % Σ.Η.Π. *
Ενέργεια 1578 kJ/ 372kcal 475 kJ/ 112 kcal 6%
Λιπαρά 1,4 g 0,4 g 1%
εκ των οποίων κορεσμένα 0,4 g 0,1 g 1%
Υδατάνθρακες 78,4 g 23,5 g 10%
εκ των οποίων σάκχαρα 17,2 g 5,2 g 6%
Φυτικές ίνες 5,9 g 1,8 g 13%
Πρωτεΐνες 8,4 g 2,5 g 18%
Αλάτι 1,25 g 0,4 g 6%

*Σ.Η.Π.: Συνιστώμενη Ημερήσια Πρόσληψη σύμφωνα με την οδηγία για τη διαθρεπτική επισήμανση 2008/100/ΕΟΚ.

Δώστε προσοχή στην περιεκτικότητα σε κορεσμένα λιπαρά οξέα, που μπορεί να κάνουν κακό στη καρδιά σας ιδιαίτερα εάν η χοληστερόλη σας είναι αυξημένη.

-Προσέξτε στην ποσότητα νατρίου. (Σ.Η.Π.: 2 γραμμάρια)

-Οι διαιτητικές ίνες είναι χρήσιμες για τον οργανισμό. Είναι αναγκαία η ύπαρξη τους για την αντιμετώπιση της δυσκοιλιότητας και την πρόληψη του καρκίνου του παχέος εντερου.

-Όσον αφορά τις βιταμίνες, τα μέταλλα και τα ιχνοστοιχεία, και αυτά αναγράφονται ως το ποσό που λαμβάνει κάποιος καταναλώνοντας 100 γραμμάρια αυτού του προϊόντος. Τα ποσοστά που παρουσιάζονται αφορούν το ποσό από τη Συνιστώμενη Ημερήσια Ποσότητα (Σ.Η.Π.) που προσλαμβάνετε καταναλώνοντας 100 γραμμάρια αυτού του προϊόντος. Για παράδειγμα τρώγοντας 100 γραμμάρια του προϊόντος που αναγράφεται στη διπλανή εικόνα λαμβάνετε το 169% της ποσότητας Βιταμίνης Ε που πρέπει να προσλαμβάνετε ημερησίως.

Συστατικά

Στις ετικέτες των τροφίμων θα πρέπει να αναγράφονται όλα τα συστατικά του προϊόντος, κατά φθίνουσα σειρά, δηλαδή το συστατικό που περιέχεται στη μεγαλύτερη ποσότητα αναγράφεται πρώτο κ.ο.κ. Σε περίπτωση που κάποιο τρόφιμο περιέχει ή ενδέχεται να περιέχει έστω και ίχνη συστατικών που μπορεί να προκαλέσουν αλλεργικές αντιδράσεις, τότε είναι υποχρεωτική η αναφορά τους είτε περιγραφικά «περιέχει ίχνη…» είτε με έντονα γράμματα στη λίστα των συστατικών. Επίσης, υποχρεωτική είναι η επισήμανση σε περιπτώσεις προϊόντων που περιέχουν ή παρασκευάζονται από Γενετικά Τροποποιημένους Οργανισμούς (ΓΤΟ).

Σύγκριση διατροφικών πληροφοριών 2 όμοιων υποθετικών προϊόντων δημητριακών:

Θερμίδες Υδατάνθρακες Σάκχαρα Λιπαρά Κορεσμένα λιπαρά Πρωτεΐνες Αλάτι Ολική άλεση
Τύπος 1 367 kcal 74,8g 10,8g 1,7g 0,5g 9,4g 0,95g 58%
Τύπος 2 375 kcal 79g 15g 1,5g 0,3g 9g 1g 32%

*Οι παραπάνω τιμές αφορούν τα 100g του προϊόντος. 

Οι ετικέτες των τροφίμων πρέπει να γράφουν τα συστατικά των προϊόντων με σειρά βάρους, ενώ στη λίστα τους το συστατικό που περιέχεται στη μεγαλύτερη ποσότητα αναγράφεται πρώτο. Αντίστοιχα, το συστατικό που περιέχεται στη μικρότερη ποσότητα αναγράφεται τελευταίο. Εάν για παράδειγμα, θέλετε περισσότερες φυτικές ίνες και θρεπτικά συστατικά στη διατροφή σας, επιλέξτε δημητριακά πρωινού με πρώτο συστατικό την ολική άλεση.

Πρόσθετα Τροφίμων («Ε»)

Τα πρόσθετα των τροφίμων χρησιμοποιούνται κυρίως για να προσδώσουν καλύτερη γεύση, χρώμα ή άρωμα στα τρόφιμα ή και να αυξήσουν τη διάρκεια ζωής τους.

Όταν στη συσκευασία του προϊόντος συναντήσετε το γράμμα E ακολουθούμενο από ένα τριψήφιο νούμερο, τότε πρέπει να γνωρίζετε ότι τα νούμερα:

-Aπό 100 έως 199 είναι χρωστικές.

-Aπό 200 έως 299 είναι συντηρητικά.

-Aπό 300 έως 399 είναι αντιοξειδωτικά.

-Aπό 400 έως 499 είναι σταθεροποιητές.

«Ανάλωση κατά προτίμηση πριν από» και «Ημερομηνία λήξεως»

Εκτός από τα παραπάνω υπάρχουν και άλλες βασικές πληροφορίες που εμφανίζονται στις ετικέτες των τροφίμων όπως το καθαρό βάρος του προϊόντος, γραμμή επικοινωνίας του καταναλωτή με την εταιρεία παραγωγής, διατροφικοί ισχυρισμοί (π.χ. πλούσιο σε φυτικές ίνες, χαμηλό σε λιπαρά κτλ), οικολογική σήμανση κ.α.

Πολύ συχνά συναντάμε στις διατροφικές ετικέτες τροφίμων, μερικές λέξεις:

Ειδικές φράσεις στην ετικέτα τροφίμων Επεξήγηση
Ελεύθερο θερμίδων ή χωρίς θερμίδες Τα τρόφιμα αυτά έχουν λιγότερο από 5 θερμίδες ανά μερίδα.
Χωρίς λίπος ή ελεύθερα λίπους («χωρίς προστιθέμενο λίπος» και «μηδενικό λίπος») Τα τρόφιμα αυτά περιέχουν περίπου 0.5 g λίπους ανά μερίδα.
Ελεύθερα χοληστερόλης ή χωρίς χοληστερόλη Στα τρόφιμα αυτά υπάρχουν λιγότερα από 2 mg χοληστερόλης, ενώ θα πρέπει επίσης να περιέχουν λιγότερα από 2 g κορεσμένου λίπους ανά μερίδα.
Τρόφιμα φτωχά σε άλατα νατρίου Ενδείκνυται για δίαιτες φτωχές σε αλάτι. Η κατανάλωση μιας συγκεκριμένης ποσότητας των προϊόντων αυτών σας δίνει τη μισή ποσότητα νατρίου απ’ ότι το κανονικό προϊόν.
Ανάλατα ή χωρίς επιπρόσθετο αλάτι Δεν έχει προστεθεί αλάτι στα τρόφιμα αυτά.
Προϊόντα μειωμένων θερμίδων, λίπους, χοληστερόλης ή νατρίου Το τρόφιμο έχει τουλάχιστον 25% λιγότερο λίπος, χοληστερόλη, θερμίδες ή νάτριο από το αντίστοιχο κανονικό τρόφιμο.
Προϊόντα διαίτης Τα προϊόντα αυτά είναι είτε χαμηλής είτε μειωμένης περιεκτικότητας σε θερμίδες ή να προορίζονται για κάποια άλλη ειδική χρήση σε ένα διαιτολόγιο.
Προϊόντα light Αυτό σημαίνει ότι το τρόφιμο έχει 1/3 λιγότερες θερμίδες ή 1/2 λιγότερο λίπος ή 1/2 λιγότερο νάτριο απ’ ότι το κανονικό τρόφιμο. Προσέξτε γιατί ο όρος «light» μπορεί να αναφέρεται στο χρώμα ή στην υφή του τροφίμου
Υγιεινά τρόφιμα Τα τρόφιμα αυτά είναι χαμηλής περιεκτικότητας σε ολικό λίπος και κορεσμένο λίπος. Επιπρόσθετα δεν πρέπει να περιέχει μεγαλύτερη ποσότητα χοληστερόλης ή νατρίου, απ’ ότι συστήνει ο οργανισμός τροφίμων και φαρμάκων. Η ονομασία αυτή δε σημαίνει ότι το τρόφιμο δεν περιέχει ζάχαρη, ούτε επίσης ότι είναι απαραίτητα κατάλληλο για το διαιτολόγιο σας.
Φυσικά τρόφιμα Προσέχετε αυτόν τον όρο. Δεν υπάρχει ακόμη σαφής χαρακτηρισμός του τι σημαίνει «φυσικό». Το φυσικό δεν έχει καμιά σχέση με το υγιεινό.
Υδρογονωμένα ή μερικώς υδρογονωμένο λίπος Αυτό σημαίνει ότι το ακόρεστο λίπος έχει γίνει με προσθήκη υδρογόνου πιο κορεσμένο, έτσι ώστε να είναι στερεό σε θερμοκρασία δωματίου.
Συσκευασμένα σε νερό Οι κονσέρβες τόνου ή σολωμού με νερό αντί για λάδι, περιέχουν λιγότερο λίπος.
Αλεύρι σίτου (wheat flour) Αυτό αναφέρεται στο άσπρο αλεύρι και όχι στο αλεύρι ολικής αλέσεως. Τα ολικής αλέσεως τρόφιμα είναι καλύτερες επιλογές, γιατί περιέχουν περισσότερες φυτικές ίνες.

 Συμπερασματικά

Οι ετικέτες που εμφανίζονται στα τρόφιμα σας βοηθούν να ενημερώνεστε πριν επιλέξετε κάποιο προϊόν και να αποφασίσετε αν θα το συμπεριλάβετε στη διατροφή σας με βάση τις ατομικές σας ανάγκες. Δώστε έμφαση στα στοιχεία που αναγράφονται στην ετικέτα ώστε να κάνετε τις σωστές επιλογές για τη διατροφή και την υγεία σας. mednutrition.gr

Παρης Παπαχρηστος Διαιτολόγος – Διατροφολόγος, M.Sc

Ο Πάρης Παπαχρήστος είναι Διαιτολόγος Διατροφολόγος, M.Sc., ιδρυτής του πρώτου portal διατροφής σε Ελλάδα και Κύπρο, όπου διατηρεί ένα πολυδιαιτολογικό γραφείο στο Παγκράτι, παρέχοντας διαιτολογικές υπηρεσίες. Είναι συγγραφέας του πρώτου βιβλίου της σειράς medNutrition wellness, με τίτλο «Μύθοι και Αλήθειες στη διατροφή μας».